موتور دیزل

موتور دیزل، نوعی موتور درون سوز می باشد. به عبارتی، فرآیند احتراق در داخل موتور رخ می دهد. چرخه دیزلی که در داخل موتور دیزل قرار دارد، موجب حرکت موتور می گردد. استفاده از موتورهای دیزلی، سال ها است که رواج پیدا کرده است. از موتورهای دیزلی در دستگاه چمن زنی، انواع موتور برق ها، دیزل های ژنراتوری و اتومبیل ها استفاده می شود. تفاوت اصلی موتورهای دیزلی با سایر موتورها، نحوه احتراق سوخت می باشد. فرآیند احتراق در موتور دیزلی بر اثر تراکم صورت می گیرد. به این ترتیب که پیشرانه ها، عمل جرقه را انجام نمی دهند! مخلوط سوخت و هوا در اثر فشار فوق العاده بالا، متراکم می شود. دیگر، جرقه ای زده نمی شود.

در موتور دیزلی برای شعله ور کردن مخلوط سوخت و هوا از حرارت بالا استفاده می شود. دمای اتاقک احتراق، بالا می رود. پس از بالا رفتن دمای اتاقک، ماده سوختنی با هوا مخلوط می شود. از این رو، موتورهای دیزلی برای سوختن به حرارت، اکسیژن و ماده سوختنی نیاز دارند. اکسیژن (هوا)، از طریق مجرای ورودی موتور دیزلی وارد محفظه سیلندر می گردد. پیستون در سیلندر به حرکت درمی آید و هوا را فشرده می کند. فرآیند فشردگی موجب ایجاد حرارت فوق العاده بالا می شود. سوخت به هوای متراکم، افزوده می گردد و سپس سوخت بدون جرقه زدن، شعله ور می شود.

انواع موتورهای دیزل

موتورهای دیزلی را می توان به صورت های مختلفی، دسته بندی کرد. موتورهای دیزلی را می توان بر اساس توان، برند، تعداد سیلندرها و کاربردی که دارند، دسته بندی کرد. موتورها ممکن است تک سیلندر، دو سیلندر یا سه سیلندر باشند. سیلندرها با ظرفیت های مختلفی اعم از 4، 6، 8 و 12 به صورت خطی یا خورجینی طراحی شده اند. هر چه ظرفیت سیلندر، بیشتر باشد، ساختار آن پیچیده تر و ابعاد آن هم بزرگ تر خواهد بود. از انواع موتورهای دیزلی برای مصارف صنعتی (صنعت هوابرد، کشتیرانی، حمل و نقل، ساخت تانک، کشاورزی و ماشین آلات، صنایع ساختمانی و عمرانی، دریایی، تولید برق، صنعت نفت و گاز، معدن و سیستم های اضطراری) استفاده می شود.

انواع موتور دیزل بر اساس کاربری

موتورهای دیزلی کوچک

یکی از انواع موتور دیزلی بر اساس کاربری، موتورهای دیزلی کوچک هستند. موتورهای دیزلی کوچک، تک سیلندر هستند. پیش تر اشاره شد که هر چه تعداد سیلندرها کم تر باشد، ساختار آن ها ساده تر و ابعاد آن ها هم کوچک تر خواهد بود. توان موتورهای دیزلی کوچک معادل 15 تا 20 کاوا می باشد. حداکثر توان موتورهای دیزلی کوچک معادل 30 اسب بخار است. کاربرد موتورها دیزلی کوچک در مصارف خانگی و تک فاز می باشد. موتورهای تک سیلندر استریم از معروف ترین موتورهای دیزلی کوچک هستند که کاربرد بالایی در مصارف خانگی دارند.

موتورهای دیزلی متوسط برای کاربری نیمه صنعتی و کارگاهی

یکی دیگر از انواع موتور دیزلی بر اساس کاربری نیمه صنعتی و کارگاهی، موتورهای دیزلی متوسط هستند. موتورهای دیزلی متوسط دارای دو سیلندر، سه سیلندر یا چهار سیلندر می باشند. هر چه تعداد سیلندرها بیشتر باشد، ساختار آن ها پیچیده تر و ابعاد آن ها هم بزرگ تر خواهد بود. حداکثر توان موتورهای دیزلی متوسط معادل 100 کاوا می باشد. از این نوع موتورهای دیزلی برای انواع مصارف نیمه صنعتی و کارگاهی استفاده می شود. موتورهای دیزلی پرکینز موتور سازان تبریز و بنز ایدم از پرکاربردترین موتورهای دیزلی متوسط هستند.

موتورهای دیزلی برای مصارف صنعتی

یکی دیگر از انواع موتور دیزلی بر اساس کاربری، موتورهای دیزلی مناسب مصارف صنعتی هستند. این موتورها برای مصارف صنعتی و نیروگاه های عظیم کاربرد دارند. این نوع موتورهای دیزلی دارای شش سیلندر، هشت سیلندر ، دوازده سیلندر و حتی ۱۶ سیلندر می باشند. هر چه تعداد سیلندرها بیشتر باشد، ساختار آن ها پیچیده تر و ابعاد آن ها هم بزرگ تر خواهد بود. توان این نوع موتورهای دیزلی بین 100 کاوا تا 1 یا 2 مگا وات می باشد. از پرکاربردترین موتورهای دیزلی مناسب مصارف صنعتی می توان به موتورهای کامینز و پرکینز اشاره کرد.

اجزای موتور دیزل

• پمپ انژکتور: یکی از اجزای مهم که وظیفه تنظیم میزان سوخت وارد شده به موتور را دارد، پمپ انژکتور است. وظیفه پمپ انژکتور، محدود به تنظیم میزان سوخت وارد شده به موتور نیست! پمپ انژکتور به منظور تنظیم فشار مورد نیاز جهت اسپری و تزریق سوخت در موتور دیزلی نصب می شود.
• انژکتور: یکی از اجزای مهم موتور دیزل، انژکتور است که موجب اسپری، پودر شدن سوخت و بهبود ترکیب سوخت و هوا می شود.
• فیلتر سوخت: فیلتر سوخت به منظور تسویه سوخت و جلوگیری از صدمه دیدن قطعات موتور دیزلی بر روی دستگاه نصب می شود.
• لوله های سوخت: لوله های سوخت، سوخت را از باک به موتور دستگاه می رسانند.
• توربو شارژ: در هنگام خرید ، توربو شارژ را بررسی کنید. توربو شارژ، وظیفه وارد کردن اکسیژن به سیلندر را دارد. با افزایش اکسیژن، احتراق بهبود می یابد و راندمان موتور دیزلی افزایش پیدا می کند.